نویسندگان:

• محمدجواد محقق‌نیا(استادیار دانشگاه علامه طباطبایی تهران)
• علاءالدین زعتری(استاد اقتصاد مالی اسلامی دانشگاه دمشق)
• محمدحسن ابراهیمی سروعلیا(استادیار دانشگاه علامه طبابایی تهران)
• محمد عبدالمجید الغبره(دانشجوی دکتری مدیریت مالی دانشگاه علامه طباطبایی تهران)

چکیده:

اوراق مرابحه از جمله ابزارهای مالی می باشد که با هدف جذب سرمایه های خرد و هدایت آن در جهت تامین منابع مالی پروژه های اقتصادی طراحی شده است. دانشمندان مسلمان از چندی پیش به منظور پرکردن خلا حاصل از حذف اوراق قرضه، اقدام به طراحی اوراق بهادار اسلامی (صکوک) به نام اوراق مرابحه کرده اند که می تواند مکمل خوبی برای بازار پول و بازار سرمایه اسلامی، به منظور تامین مالی بنگاه های اقتصادی و خرید داراییهای مورد استفاده محسوب شود. این اوراق، حاکی از بدهی ناشی از بیع مرابحه است و دارنده اوراق، مالک و طلبکار آن دین، در آن واحد می باشد. ولی یکی از مسایلی که باید به آن توجه کرد، ابزارهای مالی اسلامی در بازار سرمایه ایران می باشد که براساس فقه امامیه طراحی شده است. برخی معتقدند که در باب معاملات صکوک، میان مذاهب اسلامی، تفاوت فقهی وجود دارد و لذا تحقیقات انجام گرفته در این زمینه، گامی در راستای بررسی انواع اوراق بهادار مرابحه، به منظور انطباق اوراق با موازین شرعی به شمار می رود؛ هم از نظر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار ایران که اکثر مصوبات آنها براساس فقه امامیه است و هم از نظر فقها و اعضای هییت مشورتی شرعی در بانک مرکزی سوریه که اکثر مصوبات آنها براساس مذهب اهل سنت می باشد. تلاش خواهد شد تا دیدگاه های مشترک و اختلافات میان مصوبات کمیته فقهی سازمان بورس ایران و دیدگاه های فقها و اعضای هییت شرعی بانک مرکزی سوریه در مورد این مصوبات، تعیین گردد.

کلیدواژه: مرابحه، اوراق مرابحه، مبانی فقهی اوراق مرابحه، کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار ایران

مطالعه بیشتر