نویسندگات:

• میثم خزایی(استادیار گروه حقوق دانشگاه آبت‌الله بروجردی)
• مهدی چگنی(استادیار گروه حقوق دانشگاه آیت‌الله بروجردی)
• صدیقه کاظمی(کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آیت‌الله بروجردی)
• بهروز سراقی(استادیار گروه حقوق دانشگاه آیت‌الله بروجردی)

چکیده:

براساس شرع اسلام، سوگند به خداوند متعال، یکی از راه های اثبات یا اسقاط دعواست. یکی از مسایل مطرح و مورد بحث در باب سوگند قضایی، سوگند شخص غیرمسلمان است، که در ادای سوگند توسط غیرمسلمان، چگونگی و تغلیظ آن، دیدگاه های مختلفی ابراز گردیده است. پژوهش حاضر به روش کیفی به بررسی مبانی قرآنی و روایی سوگند قضایی غیرمسلمان، در فقه امامیه و اهل سنت پرداخته است. در فقه امامیه و اهل سنت، طبق قول مشهور سوگند قضایی اهل کتاب و غیر اهل کتاب مطلقا پذیرفته شده است، لکن با بررسی ادله قرآنی و روایی، باید قایل به تفصیل شده و سوگند اثباتی و اسقاطی اهل کتاب، سوگند اسقاطی غیرکتابی (در مقام مدعی علیه)، سوگند اثباتی غیرکتابی معتقد به خداوند (مدعی) را پذیرفت. لکن سوگند اثباتی غیرکتابی منکر خداوند را نباید پذیرفت. هم چنین براساس نظر مشهور فقیهان امامیه و اتفاق نظر فقهای اهل سنت، سوگند کفار (اهل کتاب و غیراهل کتاب) تنها باید به خداوند متعال یا اسماء خاصه او باشد و در نهایت جمهور فقهای امامیه و مشهور فقهای اهل سنت، تغلیظ سوگند کافر را واجب نمی دانند.

کلیدواژه‌ها: سوگند، سوگند قضایی، سوگند غیرمسلمانان، اهل‌کتاب، کافر غیرکتابی

مطالعه بیشتر