نویسندگان:

• جلال جلالی‌زاده(استادیار گروه فقه شافعی دانشگاه تهران)
• مصطفی ذوالفقارطلب(استادیار گروه فقه شافعی دانشگاه تهران)
• محمد جمالی(استادیار گروه فقه شافعی دانشگاه تهران)
• جوانمیر محمدی(دانشجوی دکتری فقه شافعی دانشگاه تهران)

چکیده:

یکی از مباحث مهم در عرصه ادله استنباط احکام در بین اندیشمندان اسلامی، حجیت سنت پیامبر و پذیرفتن یا نپذیرفتن اخبار آحاد است که در گذر زمان موافقان و مخالفان آنها دلایلی مطرح کرده اند. شافعی یکی از طرفداران حجیت سنت و اخبار آحاد در میان دانشمندان هم عصر خویش است که با اقامه استدلال هایی در تالیفاتش از جایگاه سنت دفاع کرده است. او با دلایلی از متون دینی و ادله عقلی، حجیت سنت را به صورت عام و حجیت خبر واحد را به صورت خاص بیان می کند و می گوید علاوه بر دلالت نصوص قرآنی بر حجیت سنت و بیان مجمل قرآن و تخصیص عموم آیات آن، در سنت احکامی سوای آنچه در قرآن آمده، وجود دارد که سنت زاید گفته می شود. این دیدگاه شافعی با دیدگاه برخی از اندیشمندان، از جمله شاطبی، به ظاهر همسویی ندارد. این مقاله استدلال مخالفان حجیت سنت و خبر آحاد در عصر شافعی و روزگار کنونی را می کاود. سپس دیدگاه شافعی را با توجه به ادله وی و با استناد به مفاد آیات و احادیث صحیح، درباره حجیت سنت بیان می کند و با استناد به متون دینی و تاریخی و با توجه به عملکرد صحابه، حجیت خبر واحد را با شروطی که وی می گوید بررسی می کند.

کلیدواژه‌ها: سنت، حجیت، خبر واحد، شافعی، سنت زائد

مطالعه بیشتر