نویسندگان:

• مصطفی رجائی‌پور(عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد)
• زینت ناصری(کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد)

چکیده:

یکی از قوانین بسیار جالب و راهگشا برای کافرانی که مسلمان می‌شوند، قاعده‌ی جب است. این قاعده، نمودی از رحمت الهی برای نفی مجازات از کفاری است که مسلمان می‌شوند. قاعده‌ی جب از قواعد مشهور فقهی است که متضمن این موارد می‌باشد: ۱) اعتقادات، اقوال و افعالی که در اسلام آثاری بر آن مترتب است؛ در صورتی که در زمان کفر صورت گیرد و دین و آیین کافر نیز بر آن عقوبتی فرض نکرده باشد، با اسلام آوردن کافر رفع می‌شود. ۲) در صورتی که نسبت به این اعمال هم در حال کفر و هم در حال اسلام آثاری مترتب باشد اعمال مذکور مشمول قاعده نخواهد بود مگر در اعمال خاصی چون قصاص که دلیل خاص آن را استثنا کرده است. ۳) در صورتی که عملی برای چیز دیگری در اسلام شرط قرار گیرد، چنانچه از بین برنده‌ی شرط، مسبوق به زمان کفر باشد، مشمول قاعده نخواهد بود و لازم است تحصیل شرط شود. ۴) عناوین و اضافات تکوینی که تحقّق آن در حال کفر صورت گرفته(چون نسبت عمه و خاله و برادر و خواهر رضاعی) مشمول قاعده نخواهد بود و آن عناوین به قوّت خود باقی خواهند بود.

کلیدواژه‌ها: جب، قلمرو قاعده جب، کافر، اسلام، امامیه، اهل‌سنّت

مطالعه بیشتر